Prawo Murphy'ego: Cokolwiek zostanie upuszczone na układ elektroniczny, spadnie zawsze tam gdzie wyrządzi najwięcej szkody.
Uwagi o projektowaniu i budowaniu witryn internetowych

Poprawność wykonania witryny internetowej (która w założeniu tworzona jest dla szerokiej rzeszy odbiorców) wyznacza jej popularność, częstość odwiedzin. Dlatego też każda tworzona witryna powinna skupić się na preferencjach potencjalnych odbiorców. Pojawienie się w sieci ogromnej ilości stron internetowych spowodowało zalew informacji nie zawsze jednak podawanej w sposób przystępny dla użytkownika.

Surfując po internecie, napotykamy różne witryny. Zarówno takie, gdzie bardzo łatwo może odnaleźć szukane informacje - przejrzystość witryny i łatwość w nawigacji sprawia, że nie zastanawiamy się i intuicyjnie znajdujemy poszukiwane informacje, jak i takie serwisy, w których od początku czujemy dyskomfort poruszania się. Nadmierność grafiki, przesadne "upiększanie" witryny z niestandardowymi przyciskami, grafiką flash i innymi podobnymi elementami, które w założeniu miały poprawić wygląd witryny, a w rezultacie sprawiają, że staje się mniej czytelna.

Minie dużo czasu, zanim doświadczenia, eksperymenty i testy (przeprowadzane przez projektantów i twórców na własnych witrynach) w sposób zadowalający dadzą odpowiedź na pytanie, jak zbudować witrynę internetową odpowiadającą ogółowi odbiorców? O ile w ogóle jest możliwa odpowiedź na takie pytania.

Wiele osób zajmujących się projektowaniem WWW, a także problematyką użyteczności, zapytanych, czym powinien charakteryzować się dobry projekt WWW, często powołuje się na słowa P. Lynch'a:

"Dobry projekt WWW jest w dużym stopniu sprawą dobrych relacji struktury i menu użytkownika, strony głównej i konkretnych podstron, czy grafiki i tekstu. Najważniejszym celem jest zbudowanie takiej hierarchii menu i podstron, które dadzą użytkownikowi poczucie komfortu i nie będą przeszkadzały w dobrym odbiorze informacji".

Należy jednak pamiętać, że internet nie jest jednorodnym medium, nie ma sztywnych reguł, które nadawałyby się zarówno dla witryn o tematyce miłosnej, witryny filmowej, sklepu z zabawkami, natomiast są pewne zasady, którymi należy się kierować przy tworzeniu witryny.

Coraz większe znaczenie dla rozwoju serwisów WWW ma tzw. web usability, czyli użyteczność sieci. Przy dużej konkurencji na rynku WWW ważne jest stworzenie witryny, która będzie odpowiadała oczekiwaniom klientów. Strona musi mieścić się w ustalonych standardach, bo klient nie będzie potrafił się po niej poruszać, posiadać prosty interfejs, a przy tym przyciągnąć klienta nowatorskim rozwiązaniem.

Użytkownicy poznają funkcjonalność witryny zanim jeszcze zaczną przeglądać jej zawartość. Jeśli internauta nie będzie mógł odnaleźć produktu na witrynie, informacja nie zostanie mu przekazana w prosty sposób, to po prostu go nie kupi. Sprawienie, by strona była dla klienta przyjazna i chętnie z niej korzystał to właśnie zadanie Web Usability.

Sieć jest medium, w którym odbiorcy (klientowi) wolno wszystko. On ma tego świadomość. Jeśli nie umożliwimy mu jak najpełniejszej interakcji - po prostu odejdzie do konkurencji. I to nie tylko ze sklepu internetowego, ale również z każdej witryny informacyjnej lub portalowej.

Istnieje pięć aspektów użyteczności witryny WWW:

  • łatwość uczenia się: interfejs powinien umożliwić użytkownikom, którzy po raz pierwszy znaleźli się na witrynie szybką naukę poruszania się i wykonywania podstawowych czynności;
     
  • efektywność użycia: interfejs powinien być tak zaprojektowany, aby umożliwiał szybką realizację zadań w przypadku bardziej zaawansowanych użytkowników;
     
  • łatwość w zapamiętaniu obsługi: projektowany interfejs powinien wspierać użytkownika, aby ten mógł zapamiętać, w jaki sposób go użyć powtórnie;
     
  • eliminacja błędów: interfejs powinien być zaprojektowany tak, by była możliwość szybkiej eliminacji błędów;
     
  • satysfakcja: używanie interfejsu powinno być satysfakcjonujące i przyjemne.
     

Użyteczność sieci jest więc wyznacznikiem dla stron WWW w jakim kierunku mają się rozwijać, by zostały zauważone i polubione przez odbiorców. Jest miarą jakości witryny w odniesieniu do możliwości użytkownika w poruszaniu się po niej. To koncentrowanie się na psychologicznej analizie odbiorcy, by trafić w jego oczekiwania względem interfejsu i funkcjonowania witryny.

Projektowanie witryny powinno odbywać się w sposób usystematyzowany. Chaos w dostarczaniu informacji może w efekcie spowodować ich rozproszenie, co utrudni jej wyszukiwanie i spowoduje, że witryna utraci jeden z najważniejszych atutów, jakim powinien być prosty dostęp do danych.

W procesie projektowania i budowania serwisów WWW najważniejszy jest oczywiście odbiorca. Zwrócenie uwagi na jego potrzeby, postrzeganie, oczekiwania i możliwości w procesie projektowania pozwala na osišgniecie efektu, dzięki któremu będzie usatysfakcjonowany i chętnie powróci na taką witrynę.

Trudno jest zbudować stronę dla ogółu, taką, aby odpowiadała każdemu odbiorcy. Zdecydowanie łatwiej jest trafić w oczekiwania grupy. Dlatego przed rozpoczęciem procesu projektowania warto odpowiedzieć sobie na pytanie "kim jest odbiorca?". Im więcej informacji na temat potencjalnego użytkownika tym większe szanse na stworzenie serwisu odpowiadającego jego wymaganiom. Płeć, wiek, status materialny i społeczny, pochodzenie, czy wykształcenie użytkownika mają duży wpływ na odbiór informacji, a także na oczekiwania względem wyglądu i nawigacji.

Odbiorcą takiej witryny jest docelowo grupa ludzi, więc w procesie projektowania i budowy serwisu twórcy powinni skoncentrować się na oczekiwaniach tej grupy, a nie na wszystkich użytkownikach. Dzięki temu twórca ma szansę na lepsze dopasowanie witryny do oczekiwań docelowych odbiorców.

Wśród wielu grup społeczności internetowych są też grupy, które potrzebują szczególnego traktowania w procesie tworzenia serwisów skierowanych dla nich. Serwisy dla nich nie mogą być budowane według ogólnych reguł tworzenia stron internetowych ze względu na specyficzne zachowanie (dzieci), ograniczenia (osoby starsze), ułomności (niepełnosprawni), co więcej - budowanie według tych reguł może dać zupełnie inny skutek od zamierzonego.

Z drugiej strony, budowanie według tych szczególnych zasad daje większe podstawy do myślenia o sukcesie witryny, jako tej, która dokładnie trafia w oczekiwania danej grupy. Budowa takich serwisów opiera się najczęściej na dużej ilości testów z udziałem odbiorcy, a nawet w zaangażowaniu go w proces projektowania jako aktywnego członka zespołu (przykładem może być tworzenie stron dla dzieci czy osób starszych).

Odwiedzający - jakich przeglądarek, rozdzielczości i głębi kolorów używają

Jakość odbioru efektów Twojej pracy zależy przede wszystkim od tego, jak będą ją oglądali użytkownicy. Dobrze jest więc znać ich aktualne trendy, wiedzieć jakich używają przeglądarek, monitorów i systemów operacyjnych. Ta wiedza znacznie ułatwia zaprojektowanie strony w miarę uniwersalnej.

Szczegółowe statystyki aktualnych trendów użytkowników internetu możesz śledzić na stronie: gemiusRanking

« wstecz   dalej »